Czym się różni depresja u dziecka od depresji u dorosłej osoby?
Podobieństwo między objawami i przebiegiem depresji w młodym wieku i u osób dorosłych jest spore, ale są również istotne różnice.
Najważniejsze objawy zaburzeń depresyjnych opisałam we wpisie: Jak rozpoznać objawy depresji ?
Depresja u dziecka i dorosłego – podobieństwa i różnice
U osób młodych, podobnie jak u dorosłych, pojawiają się fizyczne objawy depresji: spadek łaknienia, problemy ze snem, poczucie utraty energii. Występuje też większość objawów psychologicznych, tj. trudność w koncentracji uwagi, negatywne postrzeganie siebie, świata i przyszłości, zmienność nastroju.
Młodsze osoby częściej jednak twierdzą, że nie odczuwają smutku czy przygnębienia. Mimo to ich zachowanie się zmienia, są bardziej nieprzystępni i drażliwi. Wewnętrzne poczucie beznadziei może być przykrywane wybuchami złości, niszczeniem przedmiotów, nasileniem zachowań buntowniczych.
Często też depresja u dziecka maskowana jest objawami somatycznymi, najczęściej bólami głowy, brzucha lub pleców. W innych przypadkach pierwszymi objawami są samookaleczenia, brak dbałości o wygląd i higienę, unikanie kontaktu z ludźmi. Młody człowiek może też nagle zmienić zainteresowania lub zachowanie, np. nagle pogorszyć swe wyniki w nauce.
Im młodsze dziecko, tym bardziej trudności w sferze psychicznej będą maskowane dolegliwościami somatycznymi. Objawy i przebieg depresji nastolatka będą zatem bardziej zbliżone do objawów depresji osób dorosłych od depresji młodszego dziecka.
U nastolatków rozróżnienie depresji od normalnych dla tego wieku wahań nastroju może sprawiać trudność. Wskazówką może być utrzymujący się znaczny brak radości życia i niska samoocena. Nastolatek z objawami depresji nie potrafi powiedzieć o sobie nic dobrego, nadmiernie obwinia siebie za wszelkie niepowodzenia swoje i bliskich. Sam z siebie nie jest jednak w stanie wykrzesać energii, aby coś zmienić.
W połączeniu z innymi objawami depresji, tj. kłopoty z koncentracją, utrata pewności siebie, a w ciężkich przypadkach również tendencje samobójcze, całościowy obraz zazwyczaj nie stanowi problemu w postawieniu prawidłowej diagnozy.
Depresja u dziecka – zachorowalność i przebieg
Większe ryzyko, że depresja u dziecka wystąpi, pojawia się po nagłej utracie lub traumatycznych doświadczeniach, dokonujących samookaleczeń, wychowujących się w rodzinach skonfliktowanych, po doświadczeniu nadużycia.
U młodych osób, które chorowały na depresję, niestety występuje duże ryzyko, że objawy nawrócą. Z tego powodu bardzo ważne jest rozpoczęcie leczenia – zawsze psychoterapeutycznego, a w zależności od nasilenia objawów często też farmakologicznego.
Jedynie u 10% choroba ustąpi bez leczenia w ciągu 3 miesięcy, a w ciągu roku wyzdrowieje połowa nieleczonych dzieci. Leczenie natomiast skraca długość utrzymywania się objawów oraz zmniejsza ryzyko nawrotów.
Najgroźniejszym powikłaniem depresji u młodych osób są zamiary samobójcze, które są już bezwzględnym wskazaniem do interwencji i rozpoczęcia leczenia.