Czy codzienne przygnębienie to już depresja? Jak rozpoznać objawy depresji i gdzie szukać pomocy? W tym artykule dowiesz się o najważniejszych symptomach zaburzeń depresyjnych.
Jak rozpoznać objawy depresji ?
Na początku warto zaznaczyć, że depresja jest zespołem objawów. Odczucie smutku jako jedyne nie świadczy o zaburzeniu depresyjnym, dlatego że smutek jako emocja nie jest oznaką choroby, jest wszakże naszą naturalną reakcją na utratę.
Dowodem tego może być proces żałoby, gdy w pierwszych miesiącach po stracie bliskiej osoby czujemy niezwykle intensywny i bolesny smutek, jednak nie nazwalibyśmy żałoby depresją.
Przy rozpoznawaniu depresji mają zatem znaczenie też inne jej charakterystyczne objawy, które zawsze pojawiają się wspólnie (w zespołach).
Ważne również, że depresja jest zespołem objawów przebiegającym w nawracających epizodach, tzn. w pewnych momentach osoba cierpiąca z powodu depresji odczuwa jej objawy (epizody depresji, zazwyczaj trwające kilka miesięcy), a w czasie pomiędzy epizodami czuje się względnie lepiej lub objawy całkiem ustępują. W zależności od postaci depresji, możliwy jest jeden epizod w ciągu życia bez nawrotów, w większości przypadków jednak objawy depresyjne nawracają się w ciągu życia z różną częstotliwością i intensywnością.
Ostatnią uwagą jest fakt, że do rozpoznania depresji objawy powinny się utrzymywać co najmniej nieprzerwanie przez dwa tygodnie. W praktyce długość utrzymywania się objawów wynosi ok. 6 miesięcy (po rozpoczęciu leczenia objawy wycofują się szybciej).
Jak rozpoznać objawy depresji ? Oto jej najczęstsze symptomy:
– uczucie przygnębienia, smutku, poczucia winy – utrzymujące się stale w ciągu dnia, bez momentów poprawy lub z ledwo zauważalną poprawą, zdecydowanie zbyt intensywne względem obecnej sytuacji życiowej i ostatnich wydarzeń, pozytywne sytuacje nie wywołują poprawy nastroju lub tylko nikłą i chwilową poprawę
– znaczna trudność w odczuwaniu emocji pozytywnych – również utrzymująca się stale w ciągu dnia, czasami osoba cierpiąca z powodu objawów depresyjnych chciałaby doświadczyć znowu emocji pozytywnych, np. choćby zainteresowania tym, co kiedyś sprawiało przyjemność, ale w danym momencie uczucia te wydają się niedostępne
– jednoznacznie negatywne postrzeganie siebie, świata i przyszłości (triada Becka) – jest to charakterystyczny sposób postrzegania rzeczywistości w epizodzie depresyjnym, często z towarzyszącym nieadekwatnym poczuciem winy i poczuciem beznadziei
– opisane powyżej objawy obniżenia nastroju nasilają się w szczególności w godzinach rannych przy jednoczesnym zbyt wczesnym wybudzaniu się ze snu z intensywnym uczuciem lęku, któremu towarzyszą kołatania serca, nadmierna potliwość ciała, wrażenie, że w ciągu dnia „stanie się coś złego” (tzw. zespół katastrofy porannej)
– obniżeniu nastroju towarzyszy znaczące obniżenie motywacji – czynności, które wykonujemy na co dzień, zaczynają sprawiać trudność, są męczące, ciężko jest planować złożone działania, podejmować je i kontynuować mimo przeszkód, co często skutkuje obniżoną wydajnością lub niemożliwością wykonywania pracy zawodowej, uczestniczenia w zajęciach szkolnych, funkcjonowania w rolach rodzinnych, itd.
– częstym objawem depresji jest bezsenność pod postacią opisanego wyżej wczesnego wybudzania się. Nawet jeśli bezsenność się nie pojawia, to zwykle sen w epizodzie depresyjnym nie daje wystarczającej regeneracji i uczucia wypoczęcia
– charakterystycznym objawem depresyjnym jest także utrzymujący się spadek koncentracji, co w praktyce oznacza trudność w podejmowaniu decyzji, planowaniu codziennych czynności, trudność w skupieniu myśli, uczucie znacznego rozkojarzenia
– obniżenie nastroju często wiąże się również ze spadkiem napędu psychoruchowego – oznacza to spowolnienie ruchów i trudność w tworzeniu i realizacji idei i planów, a więc osoba cierpiąca na depresję będzie się poruszać i mówić znacznie wolniej, niż to dla niej typowe, z jednoczesnym spowolnieniem przebiegu jej toku myślowego. Przy intensywnym spadku napędu psychoruchowego może pojawić znacząca trudność przy wstawaniu z łóżka i zaleganie w nim do godzin popołudniowych
Opisane wyżej objawy depresji nie są oczywiście kompletnym ich wyjaśnieniem. Mogą jednak pomóc przy szybkim rozpoznaniu depresji i poszukaniu pomocy lekarskiej i psychologicznej.